Một sớm hè tháng 7, tôi hẹn một buổi trò chuyện thân mật với Tâm Lê. Cảm nhận về đầu tiên về Tâm là sự nhẹ nhàng, dịu dàng và điềm tĩnh. Trong suốt buổi nói chuyện, bầu không khí được hâm nóng hơn rất nhiều. Cảm giác cái nóng 38 độ của mùa hè cũng không thể lấn át được nhiệt huyết cháy bỏng trong em. Cho đến cuối cùng, sự kiên định trong từng lời nói của em đã để lại ấn tượng sâu sắc trong tôi.
Tôi chia sẻ cảm giác của mình với Tâm và nhận được câu trả lời: “Nếu không nói về hướng nội và viết lách, có lẽ chị không thể nhìn thấy nhiều nét tính cách trong em được bộc lộ cùng một lúc như vậy.”
Nếu bạn đang tò mò về chân dung một người hướng nội đam mê viết lách, mời bạn cùng thưởng thức ly smoothie động lực đầu tiên của Quiet Souls và nạp thêm năng lượng tích cực cho cuộc sống của mình qua cuộc trò chuyện với cây viết tự do Tâm Lê sau đây.
Chào Tâm, nếu được giới thiệu bản thân mình trong 3 từ, em sẽ nói gì với độc giả của Quiet Souls?
Chào chị và các độc giả của Quiet Souls. Em là Tâm, mọi người cũng có thể biết đến em với cái tên Tâm Nhi.
Ở nhà, em là mẹ của hai bạn sinh đôi 3 tuổi. Ở trường, em có vai trò là giáo viên Tiếng Anh. Còn trên không gian mạng, có lẽ mọi người biết nhiều đến em như một người viết.
Và nếu được dùng 3 từ để mô tả về cuộc sống và con người hiện tại của em bây giờ, em sẽ chọn: hướng nội, hạnh phúc và thức tỉnh.
Khi em nói 3 từ về mình, chị đặc biệt chú ý đến từ đầu tiên, vì thật trùng hợp, Quiet Souls cũng là một góc nhỏ dành cho những tâm hồn hướng nội. Em có thể chia sẻ thêm một chút về tính cách hướng nội của bản thân?
Lúc nhỏ, em nghĩ mình hướng ngoại, vì ai cũng nhận định như thế khi thấy em tham gia các hoạt động đoàn đội, tự tin đi đó đây mà không cần sự theo sát của ba mẹ.
Nhưng càng lớn, em thấy phần hướng ngoại bên trong em ngày càng mờ nhạt. Song song với đó thì tính cách hướng nội càng ngày càng trỗi dậy mạnh mẽ.
Để mọi người hiểu rõ hơn, em có thể lấy ví dụ thế này. Nếu buộc phải chọn giữa một thực quán ngon nhưng đông khách và một quán không quá tệ nhưng vắng vẻ, em sẽ chọn quán thứ hai.
Em cũng sẽ chọn không được mặc đẹp để ở nhà thay vì khoác lên mình những bộ cánh lộng lẫy để đi dự tiệc ở chốn đông người.
Giữa việc hòa mình vào đám đông để có cảm giác không bị bỏ lại và đi một mình trên hành trình với những giá trị của riêng em, em sẽ không sợ hãi mà lựa chọn vế thứ hai.
Thay vì chia sẻ cảm xúc của em với mọi người, em lựa chọn đối diện với bản thân bằng con chữ, trên trang giấy để em có thể thỏa thích trải lòng, bao lâu cũng được.
Hiện tại, em thoải mái và hạnh phúc khi được sống là chính mình, lặng lẽ, chậm rãi. Thi thoảng, trong những khoảnh khắc nhìn lại, em nhận ra những gì mọi người nói về em lúc còn nhỏ chưa hẳn là đúng. Có thể, mọi người mới chỉ nhìn ra phần nổi trong nhân cách của em. Đó là sự độc lập và tinh thần cầu tiến.
Thực tế là, trong những buổi học đội đoàn, hay trong những chuyến đi rong ruổi, em vẫn tách mình khỏi tập thể, tự khám phá, cảm nhận khung cảnh xung quanh theo cách riêng của mình.
Và hiện tại, em có thể khẳng định với chị em là một người hướng nội tự tin và hạnh phúc.
Lắng nghe chia sẻ của em, chị thấy em có nói về việc dùng con chữ để trải lòng. Không biết, viết lách đóng vai trò quan trọng thế nào trong cuộc sống của em?
Nếu phải so sánh, em nghĩ viết lách giống như một người bạn tri kỷ của bản thân. Em viết từ thời nhỏ xíu, có lẽ là lớp 3 hay 4.
Không chỉ là bài tập làm văn ở trường lớp, trang nhật ký ngây ngô thời niên thiếu, em còn sáng tác truyện ngắn và thơ, viết thư tay, rồi sưu tầm những câu nói hay trên lịch hay bất kỳ nơi nào em tìm được. Đặc biệt, em còn sáng tác nhạc dựa trên cảm hứng về chuyện tình gà bông của mình.
Ban đầu, em nghĩ viết là thú vui thường ngày. Nhưng sau này, em nhận ra viết đóng vai trò quan trọng không thể thiếu trong cuộc sống của em. Có điều, dù là một người viết hàng ngày, em chưa từng xem viết như một công việc nghiêm túc để theo đuổi. Có lẽ bởi vì em không nghĩ một ngày bản thân có thể kiếm tiền từ viết lách.
Khoảng thời gian mang thai rồi sinh con, em chọn cách viết nhật ký và email cho con mỗi ngày để lưu lại hành trình cùng con lớn lên. Lúc này cũng là thời điểm đại dịch Covid xuất hiện, các con song sinh nên sức khỏe kém hơn trẻ thường, liên tục bệnh.
Em chọn cách nghỉ việc và dành toàn bộ thời gian ở nhà chăm sóc gia đình. Có lẽ vì không phải san sẻ tâm trí cho công việc dạy học nên niềm đam mê với viết trong em được khơi gợi trở lại. Em bắt đầu gia nhập thế giới của những người viết chữ, và dần xác định vị trí của viết lách trong cuộc đời mình.
Cuối cùng, em đã quyết định theo đuổi sự nghiệp viết lách tự do.
Khoảnh khắc đưa ra quyết định này cũng chính là lúc em biết cuộc đời mình đã sang một trang mới. Giờ đây, em định vị bản thân không chỉ là một người mẹ, một nhà giáo dục mà còn là một người viết. Em tự nhận thức mình cần phải có trách nhiệm hơn với cuộc đời mình, gia đình nhỏ của mình và những ai mình đang nâng đỡ.
Viết, cứ như thế, viết lách trở thành tri kỷ không thể thay thế của em.
Từ đầu đến giờ, hai chị em mình nói khá nhiều về hướng nội và viết lách. Chị tò mò không biết trong trường hợp của em thì hướng nội và viết lách có mối liên quan gì với nhau không? Em có nghĩ rằng tính cách hướng nội kết hợp với đam mê viết lách đã giúp cuộc sống của em trở nên có ý nghĩa hơn về một vài khía cạnh nào đó?
Em vốn thích viết, và luôn si mê cảm giác ngồi một mình bên bàn làm việc, trước mặt là khung cửa sổ lộng gió, nắn nót từng nét, từng nét trên cuốn sổ nhỏ. Có lẽ đây chính là sự hòa hợp giữa con người hướng nội và đam mê viết lách bên trong em.
Viết không chỉ giúp em hiểu về bản thân mà còn truyền đạt được tâm tư của em đến với mọi người. Viết là cách giao tiếp rõ ràng hiệu quả nhất mà em đã sử dụng để duy trì và phát triển mối quan hệ với mọi người xung quanh.
Phần tính cách hướng nội giúp em thoải mái hơn khi kết nối vào bên trong, suy nghĩ sâu sắc hơn về mọi vấn đề gặp phải trong cuộc sống. Từ đó, em cũng tạo ra được những bài viết sâu sắc hơn.
Thêm nữa, hướng nội giúp em tập trung vào việc viết, và viết giúp một phần hướng nội trong em được khai phóng. Việc này không chỉ có lợi với bản thân em, mà em hy vọng có thể lan tỏa năng lượng tích cực mình có được đến những ai đọc được bài viết của em.
Cuộc sống của em từ lúc xác định bản thân là người hướng nội, quyết định theo đuổi sự nghiệp con chữ đã trở nên dịu dàng và dễ chịu hơn nhiều. Em không còn lý do gì để khắt khe với cuộc đời, khó chịu với những người xung quanh và mệt mỏi mỗi khi đối diện những vấn đề của cuộc sống.
Em thực sự hạnh phúc vì đam mê viết lách hài hòa một cách đáng kinh ngạc với bản chất hướng nội.
Nghe em nói chị thấy rất ngưỡng mộ cuộc sống hiện tại của em. Em có nói mình viết hàng ngày đúng không? Vậy, không biết thói quen viết hàng ngày của em – một người hướng nội như thế nào? Không gian, thời gian, tâm trạng, cảm xúc, có điều gì mà em nghĩ rằng có thể đặc biệt hơn những người mang nét tính cách khác?
Để em kể chị nghe câu chuyện này. Hồi còn là sinh viên đại học, em học Sư phạm, ở chung với 4 bạn còn lại, 3 bạn học y và một bạn học Khoa học tự nhiên. Khối lượng bài vở và áp lực của các bạn khiến tâm trạng của em bị ảnh hưởng khá nhiều. Mỗi khi các bạn học, em không thể học cùng được mặc dù mỗi đứa một góc phòng, không ai đụng tới ai.
Vì vậy, em chọn cách ngủ sớm và dậy từ lúc 3 giờ sáng để một mình học bài, đọc sách, viết lách và làm những gì em thích. Thói quen dậy từ 3h sáng theo em đến tận bây giờ, và đây là khoảng thời gian em làm việc hiệu quả nhất.
Em dành nó cho việc đọc sách, viết nhật ký, viết cho công việc và viết bản thảo của mình. Khi viết vào buổi sáng, em tập trung hơn hẳn, giống như có đôi cánh hỏa tiễn phía sau lưng, thúc đẩy em liên tục tạo ra các trang viết giá trị và chất lượng.
Trước đây, em viết khi có cảm xúc. Nhưng những bài viết đó đa phần dành riêng cho em. Hiện tại, sau khi học cách xác định giá trị cốt lõi từ một bài viết đăng trên website The Introvert Writer, em nhận ra sứ mệnh của mình là nâng đỡ người khác.
Em viết để cho mọi người, với mong muốn mang lại một góc nhìn mới, phương pháp mới hay công thức mới mà bạn đọc có thể cảm, hiểu để rồi giải quyết được vấn đề của mình.
Em viết mỗi ngày, trong mọi cảm xúc, ở mọi tâm trạng. Viết như thể ngày mai sẽ không còn có cơ hội bộc bạch ra những ý tưởng này. Hướng nội như em, viết như một cách để sống thật đẹp, thật trọn vẹn với từng phút giây, từng công việc mình chọn lựa.
Chị nghĩ rằng thói quen viết có vai trò cực kỳ quan trọng trong cuộc sống, không chỉ với người hướng nội. Tuy nhiên, không dễ để hình thành được nó, em có gợi ý nào để người hướng nội có thể viết nhiều hơn và hoàn thiện bản thân hơn nhờ viết lách?
Theo em, bất kỳ người hướng nội nào cũng có khả năng sáng tạo không giới hạn miễn là họ chọn được cho mình một phong cách phù hợp. Có thể đó là vẽ tranh, chơi đàn, sưu tầm cổ vật, vân vân. Với em, làm việc cùng chữ nghĩa là hạt mầm em chọn để nuôi lớn trên mảnh đất hướng nội của mình.
Một khi đã trở thành người làm vườn, chuyên tâm chăm sóc cây, thì thói quen ngắm nghía và vun đắp cho cái cây đó tự nhiên sẽ đến. Nói đúng hơn, nó đến theo một quy trình hết sức tự nhiên.
Đầu tiên, chúng ta phải xác định rõ tính chất mảnh đất mình có và mục tiêu nuôi lớn hạt mầm ra sao. Khi xác định được rõ ràng, động lực sẽ gõ cửa mỗi ngày, khiến chúng ta thức dậy và ra vườn thăm cây.
Tiếp theo là thực hành – bón phân, tưới nước, làm bồn, nhổ cỏ,… Việc thực hành mỗi ngày là cách duy nhất để hình thành thói quen nào đó. Em có xem một bộ phim Hàn Quốc nói rằng nếu ta nói những lời yêu thương với cây hoa mỗi ngày, chúng sẽ cảm nhận được và nhanh chóng đơm hoa kết trái. Tương tự như vậy, với mỗi thói quen, em gắn vào đó những ý nghĩa đặc biệt để hình thành thói quen hiệu quả.
Ví dụ như em muốn tạo thói quen viết mỗi ngày vào sáng sớm, em viết thói quen này ra giấy kèm theo ý nghĩa của công việc này.
“Mình sẽ viết ra cảm xúc ở thời điểm hiện tại. Mình viết để gọi tên cảm xúc, chấp nhận, ôm ấp vỗ về nó cho đến khi nó có thể ra đi. Như vậy, mình thêm hiểu chính mình, được thức tỉnh và ngòi bút của mình cũng sẽ được tôi luyện trở nên rắn rỏi hơn”
Có thể mọi người cho rằng viết như vậy là sáo rỗng, tốn thời gian. Nhưng với một người hướng nội thường xuyên xử lý cảm xúc liên tục ập đến như em, việc này giống như một mũi tên trúng hai đích. Cụ thể là vừa hình thành thói quen viết vừa thực hành lối sống tỉnh thức.
Cuộc sống hướng nội của em trở nên cân bằng hơn, êm đềm và hạnh phúc hơn nhờ chăm chỉ chăm sóc khu vườn viết lách của mình.
Giả sử có một người hướng nội yêu thích viết lách tìm đến em và muốn em gợi ý giúp họ làm thế nào để thực hành viết lách trong cuộc sống hàng ngày và tạo ra thay đổi cho cuộc sống của bản thân, em sẽ nói với họ điều gì?
Em sẽ nói với họ là cầm bút lên, hoặc mở máy tính ra và viết thôi. Trong một bài phỏng vấn với chị Hạnh Nguyễn – tác giả cuốn sách Rạng danh tài trí Việt năm châu – chị ấy đã chia sẻ với em một câu nói thúc đẩy động lực viết sách của các bạn trẻ: “Đừng nói tôi muốn viết sách nữa, hãy thật sự bắt đầu.”
Em thấy không có gì hiệu quả hơn việc dấn thân hành động. Chỉ có hành động, bạn mới nhận ra đâu là điều phù hợp, là chân ái trong sự nghiệp của mình.
Vậy nên nếu bạn thực sự thích viết thì hãy viết mỗi ngày. Cứ viết và đừng suy nghĩ gì nhiều. Sau một khoảng thời gian viết liên tục, bạn sẽ biết được viết lách có thực sự phù hợp với mình hay không. Nếu thấy phù hợp, bạn có thể quyết định gắn bó lâu dài bằng việc xác định rõ mục tiêu và xây dựng một lộ trình đi đến ước mơ.
Chúc bạn thành công với viết lách theo cách riêng của mình!
Cảm ơn Tâm thật nhiều vì buổi trò chuyện ngày hôm nay. Hy vọng em sẽ luôn là một người hướng nội tự tin và nhiệt huyết chăm bẵm cho sự nghiệp viết lách của mình đơm hoa kết trái!
Lời nhắn cho bạn: Nếu bạn muốn trở thành nhân vật tiếp theo xuất hiện trên Quiet Souls, đừng ngần ngại liên hệ với chúng mình hoặc truy cập hòm thư cảm xúc để chia sẻ câu chuyện của bạn đến cộng đồng người hướng nội. Còn nếu bạn muốn đóng góp nội dung cho Quiet Souls và quảng bá thương hiệu cá nhân của mình, hãy kiểm tra mục “Viết cho Quiet Souls” nha!